Foto: Archiwum

Biorąc pod uwagę to, że nasi czytelnicy szukają na ansilumen.pl ostatnio przede wszystkim porad, postanowiliśmy wyjść temu naprzeciw i zamieścić swego rodzaju poradnik dotyczący ogólnej wiedzy na temat projektorów 3D. Mamy nadzieję, że przyda się zainteresowanym…

Projektory 3D…..

Rozpocząć należy od tego, że aby cieszyć się obrazami trójwymiarowymi, oprócz tego, że trzeba je na czymś wyświetlić (np. projektor + ekran), to trzeba mieć do tego odpowiednie źródło: komputer z kartą graficzną 3D lub odtwarzacz Bluray 3D. Może to być również konsola do gier Sony PS3. Jeśli już mamy źródło sygnału 3D, można pomyśleć na czym chcielibyśmy go zobaczyć. Stosunkowo najtańszym rozwiązaniem i dającym największą przyjemność oglądania biorąc pod uwagę również rozmiar obrazu są projektory multimedialne 3D Ready. Obecnie dostępne projektory 3D możemy podzielić na 4 główne kategorie:

1. Projektory edukacyjne i biznesowe - największa grupa w rozdzielczościach SVGA, XGA i WXGA, głównie z wejściem HDMI 1,3, umożliwiająca bezpośrednie podłączenie komputera 3D. Aby podłączyć do takiego komputera odtwarzacz Bluray, konieczne jest skorzystanie z dodatkowego urządzenia, jakim jest konwerter do projektorów. Na rynku polskim najbardziej znane i rozpowszechnione są dwa modele: VP3D1 - produkcji Viewsonic oraz 3DXL Optomy. Jedynym ograniczeniem związanym z konwerterem, jest to, iż „wypuszcza” on do projektora obraz w rozdzielczości maksymalnie 720p. Projektory te posiadają jasności od 2500 do 10000 Ansi lumenów i kosztują od 1000 zł w górę.

2. Projektory do kina domowego - w rozdzielczościach 720p i Full HD. Nowsze modele posiadają już wejścia HDMI 1,4, dzięki czemu nie ma problemu z bezpośrednią transmisją z Bluray. Można oczywiście też podłączyć komputer, czy PS3. Ceny projektorów 720 p zaczynają się od 2500 zł, natomiast projektory Full HD 3D kosztują od 7000 zł w górę.

3. Projektory kinowe - profesjonalne, jasne i drogie maszyny używane do projekcji filmów w kinach. Mają jasności od 8000 do 30000 Ansi lumenów.

4. Projektorów PICO. Są to małe przenośne urządzenia, często zasilane bateryjnie i z wbudowaną pamięcią wewnętrzną oraz czytnikiem kart. Mają jasności od 10 do 500 ansi lumenów. W tej kategorii jednym z przedstawicieli projektorów 3D jest Vivitek Qumi. Projektory takie kosztują do 2500 złotych.

Czy 3D to tylko moda?

3D nie jest tylko chwytem marketingowym. Z jednej strony to tylko dodatkowy efekt wizualny, z drugiej zupełnie nowy środek wyrazu, zwiększający immersję i wzbogacający zabawę. Po przejściu z 3D do 2D, szybko okazuje się, że zwykły, płaski obraz nie wygląda już tak ciekawie jak kiedyś. Wszystko to sprawia, że jest to technologia posiadająca wiele potencjału, nie tylko w rozrywce. Trzeci wymiar, tak jak kiedyś HD, opanował kluczowe obszary technologii konsumenckiej. Dowodem na to może być pojawienie się w tak krótkim czasie całej masy urządzeń wyświetlających, odtwarzających i nagrywających obraz trójwymiarowy. 3D nie jest jedynie chwytem marketingowym, ale wile osób zdaje się przeceniać technologię 3D. Najlepiej przekonać się samemu w kinie, lub w sklepie. Z jednej strony jest to tylko dodatkowy efekt, wzbogacający immersję i zwiększający frajdę z oglądania, do którego wcześniej czy później się przyzwyczaimy, z drugiej filmy i gry w 3D wyglądają naprawdę o wiele ciekawiej niż na zwykłym, płaskim ekranie.

Czy okulary są konieczne?

Na razie są konieczne. Do wytworzenia złudzenia głębi potrzebujemy dwóch oddzielnych obrazów, po jednym dla każdego oka. Po to właśnie potrzebujemy okularów i specjalnego projektora, monitora lub telewizora. Na chwilę obecną trwają prace nad technologiami tzw. glasses free, czyli takimi, w których nie byłoby konieczności używania żadnych okularów. O ile w telewizorach, laptopach bądź monitorach LCD urządzenia autostereoskopowe już się zaczęły pojawiać i ta technologia jest doskonalona, o tyle w przypadku projektorów póki co można o niej jedynie pomarzyć.

Jaką technologię 3D wybrać?

Ze względu na technologię wyświetlania projektory 3D możemy podzielić na pasywne i aktywne (tzw. migawkowe).

1. Technologia aktywna

Projekcja aktywna wykorzystuje okulary “migawkowe”. System oparty jest na naprzemiennym wyświetlaniu obrazu dla prawego i lewego oka ekranie projekcyjnym, przy jednoczesnym przysłanianiu oczu specjalnymi okularami z wbudowanymi szkłami LCD, spełniającymi rolę przysłon. Okulary sterowane specjalnym kodowanym sygnałem podczerwieni migają naprzemiennie z dużą częstotliwością (ponad 100Hz) w rytm pojawiających się obrazów na ekranie, ukazując prawemu i lewemu oku widza poszczególne stereopary.

Najbardziej rozpowszechnione w ogólnie dostępnej elektronice konsumenckiej są projektory w systemie DLP-LINK. Ten rodzaj projekcji nie wymaga żadnych dodatkowych elementów (np. promiennika, czy ekranu o innej powierzchni). Wykorzystuje on sygnał białego światła emitowanego bezpośrednio z ekranu projekcyjnego. Dzięki unikalnemu chipowi DLP opracowanemu przez Texas Instruments każdy projektor wyposażony w ten rodzaj matrycy oprócz dwóch klatek obrazu wysyła również sygnał synchronizacji (błysk światła białego) niewidoczny dla widza, ale rozpoznawalny przez okulary. Technologia ta „rozkwitła” w 2010 roku i posiada najwięcej dostępnych modeli projektorów różnych producentów. Praktycznie każda marka projektorowa posiada projektory DLP Link. Jest ona również stosunkowo najtańszym rozwiązaniem projekcji 3D w projektorach. Zasięg systemu określa się na 10-12 m, w więc wystarczy to spokojnie do zastosowania do kina domowego, bądź też w pracowni szkolnej. Większość producentów projektorów posiada w swojej ofercie okulary DLP link, ale najpopularniejsze są chyba Optoma. Jedynym minusem okularów DLP Link jest ich cena, która waha się od 300 do 500 zł.

Kolejnym rozwiązaniem projekcji aktywnej jest zastosowanie okularów synchronizowanych przez sygnał podczerwieni (wykorzystuje ten rodzaj transmisji w swoich okularach np. NVIDIA). Tutaj jednak nieodzowny jest system promienników podczerwieni. W zależności od wielkości widowni może to być jeden lub kilka promienników. System synchronizacji w podczerwieni jest stosowany w kinach na całym świecie.

Najbardziej znaną firmą produkującą okulary aktywne jest XPAND. Posiada ona w swojej ofercie kilka rodzajów okularów przeznaczonych do różnych zastosowań:

- X101 - okulary na podczerwień z kodowaną transmisją przeznaczone do kin

- X102Edux - okulary edukacyjne DLP Link - przeznaczone do współpracy z projektorami w technologii DLP Link

- X103 - uniwersalne okulary IR do telewizorów 3D z wbudowanymi promiennikami

- X104 Youniversal - najnowsze okulary synchronizowane w podczerwieni lub radiowo, współpracujące zarówno z większością nowoczesnych telewizorów oraz projektorami 3D do kina domowego (SIM2, Sony, Panasonic, Epson i Mitsubishi)

Plusy:

• wyższa rozdzielczość

• lepsze odwzorowanie kolorów

• większy kąt oglądalności

Minusy:

• droższe okulary, które trzeba ładować, bądź wymieniać w nich baterie

1. Technologia pasywna

Idea pasywnej projekcji oparta jest na jednoczesnym wyświetlaniu obrazów dla prawego lewego oka na ekranie projekcyjnym. Obrazy stereopar przed wyświetleniem na ekranie są polaryzowane liniowo, kołowo, bądź “zabarwione”, przechodząc przez systemy specjalnych filtrów montowanych w strefie obiektywów projektorów. Separacja obrazów dla prawego i lewego oka następuje poprzez nałożenie przez widza okularów pasywnych, właściwych dla danego systemu.

Technologia pasywna może być realizowana za pomocą jednego projektora wyposażonego w specjalną tarczę, która steruje przestrzenią barw strumienia obrazu. Dla separacji obrazu na ekranie wymagane jest zastosowanie pasywnych okularów posiadających odpowiednie barwne filtry. Na takiej technologii oparty jest np. popularny kinowy system stereoskopowej projekcji obrazu - Dolby 3D. Drugim rozwiązaniem jest zastosowanie jednego projektora wyposażonego w specjalny system modulacji polaryzacji. Technika taka wymaga stosowania jednak specjalizowanego ekranu srebrnego (średnio 2-3 razy droższego od zwykłego białego, stosowanego powszechnie), nie zmieniającego polaryzacji światła po jego odbiciu. Dla separacji obrazu na ekranie wymagane jest stosowanie pasywnych okularów polaryzacyjnych. Technologia ta znana jest np. w kinotechnice pod nazwą - RealD 3D.

Projekcję pasywną możemy zrealizować również stosując dwa projektory wyświetlające oddzielnie stereopary zdjęć bądź prawą i lewą ścieżkę materiału filmowego. Technika ta wymaga również zastosowania ekranu srebrnego. Warunkiem otrzymania wysokiej jakości obrazu jest prawidłowe zestrojenie strumieni obu projektorów. Dla separacji obrazu widocznego na ekranie konieczne są pasywne okulary polaryzacyjne. W projektorach przykładem zastosowania technologii pasywnej jest np. projektor LG CF3D (cena około 50.000 PLN).

Plusy:

• tańsze i lżejsze okulary

Minusy:

• konieczność stosowania drogiego ekranu ze srebrną powierzchnią

• konieczność precyzyjnego zestrojenia w przypadku projekcji z dwóch projektorów

• konieczność stosowania polaryzatora przy projekcji z jednego projektora

• generalnie wyższe ceny projektorów

• niższa efektywna rozdzielczość obrazu

Dziękujemy za pomoc przy powstaniu materiału właścicielom portali: 3dready.pl i 3ddeltavision.pl

Komentarze: 2

1. [...] 1. Projektory 3D - poradnik [...]

   Pingback od Najchętniej czytane artykuły na Ansilumen.pl | Ansilumen — 01/01/2014 @ 22:10

2. 3released…

   …

   Trackback od 2admiralty — 13/01/2022 @ 02:22

Kanał RSS dla tego wpisu. TrackBack URL

Niestety, skomentowanie tego wpisu jest niemożliwe.